Serdecznie zapraszamy na otwarcie wystawy Szkoła aleksandryjska - Polskie badania archeologiczne i prace konserwatorskie na Kom el-Dikka 1960-2011
które odbędzie się 28 czerwca o godz. 13.00 w Skarbcu Wielkim Zamku Królewskiego w Warszawie
Szkoła aleksandryjska
Polskie badania archeologiczne i prace konserwatorskie
na Kom el-Dikka 1960-2011
26 czerwca – 31 sierpnia 2012
Skarbiec Wielki – otwarcie 28 czerwca; godz. 1300
Organizator: Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej
Uniwersytetu Warszawskiego
Wystawa przedstawia imponujące osiągnięcia polskich archeologów pracujących nieprzerwanie od ponad pół wieku na Kom el-Dikka w Aleksandrii. Leżące w samym centrum współczesnego miasta stanowisko jest jedynym, tak rozległym, (ok. 4 hektarów) terenem starożytnej metropolii – stolicy Egiptu Ptolemejskiego – systematycznie badanym przez archeologów. W ciągu pięciu minionych dekad odkryto i przebadano cały śródmiejski kwartał starożytnej Aleksandrii, w tym unikatową budowlę teatralną z jej olśniewającą marmurową widownią, kompleks późnorzymskich cesarskich łaźni i cystern, zespół sal wykładowych aleksandryjskiej akademii, szereg willi z figuralnymi i geometrycznymi mozaikami posadzkowymi.
Rezultaty prac i znaleziska, w tym m.in. zespoły rzeźb, lampek oliwnych, naczyń szklanych
i terakot prezentowane są na 53 planszach fotograficzno-informacyjnych dokumentujących najważniejsze etapy badań i prac konserwatorskich prowadzonych równolegle
z wykopaliskami. W ich wyniku, w centrum współczesnej Aleksandrii, powstał unikatowy park archeologiczny z odrestaurowanymi antycznymi budowlami publicznymi, kwartałem mieszkalnym, kolumnowymi portykami i pasażami.
Tytuł wystawy jest świadomym nawiązaniem do terminu „polska szkoła archeologii śródziemnomorskiej” stworzonej przez profesora Kazimierza Michałowskiego, której Aleksandria od początku była sztandarowym stanowiskiem. Przez ponad pół wieku wykopalisk w Aleksandrii wykształciło się kilka generacji polskich badaczy. Tytuł odnosi się też do odkrytych na Kom el-Dikka 22 sal wykładowych – audytoriów tworzących wraz
z przebudowanym w VI wieku na aulę amfiteatrem-odeonem kompleks akademicki w późnoantycznej Aleksandrii. Ten unikatowy zespół jest materialnym świadectwem kontynuacji tradycji słynnej szkoły aleksandryjskiej znanej m.in. z osiągnięć w dziedzinie retoryki, prawa, czy filozofii (m.in. Filon, Hypatia, Klemens). Jak dotąd jest to jedyny kompleks akademicki odkryty przez archeologów na terenie całego basenu Morza Śródziemnego, choć podobne musiały funkcjonować w innych centrach antycznego świata.
Kulturę materialną i artystyczną antycznej Aleksandrii ilustruje zespół 29 zabytków
z Galerii Sztuki Starożytnej i Wschodniochrześcijańskiej, 44 monety z Gabinetu Monet
i Medali oraz 16 obiektów ze Zbiorów Sztuki Orientalnej Muzeum Narodowego
w Warszawie. Wśród eksponatów znajdują się m.in. marmurowe popiersia ptolemejskiej królowej Berenike, Dionizosa i Serapisa, których kult w Aleksandrii był szczególnie silnie rozwinięty. Niektóre z obiektów pochodzą z polskich wykopalisk w Tell Atrib w zachodniej Delcie – ważnego ośrodka administracyjnego Egiptu hellenistycznego i rzymskiego, pozostającego w kręgu sztuki aleksandryjskiej. Inne, jak bite w mennicy aleksandryjskiej monety, lampki oliwne, czy zabytki okresu islamskiego reprezentują kategorie obiektów najczęściej znajdowanych podczas polskich wykopalisk na Kom el-Dikka.
Istotnym dopełnieniem ekspozycji jest herma Aleksandra Macedońskiego – gipsowy odlew popiersia dłuta Lizypa (oryginał w Muzeum Luwru) – użyczona na ekspozycję przez Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Co więcej – kopia popiersia Aleksandra, wykonana na zamówienie króla Stanisława Augusta wchodziła w skład kolekcji odlewów gipsowych rzeźb antycznych, tworzonej początkowo na Zamku Królewskim w Warszawie.
Wystawa czynna: poniedziałek – sobota: godz. 1000 – 1800; niedziela 1100 – 1800.
Wstęp wolny.
